У сярэдзіне лютага, калі першыя каты ўжо заспявалі свае сакавіцкія песні, а найбольш смелыя і нецярплівыя дзяўчаты апранулі кароткія мiнiспадніцы (з 10 па 11 лютага 2018 года), два адважныя і бясстрашныя вандроўнікі − Ігар Касабуцкі і сціплы аўтар гэтага артыкула, здзейснілі пешаходнае падарожжа па памежнай тэрыторыі Ашмянскага раёна. Дадзены паход-экспедыцыя быў арганізаваны з мэтай збору краязнаўчай інфармацыі аб горных ландшафтах Гродзеншчыны. З матэрыяламі нашых двух папярэдніх прыгранічных экспедыцый можна азнаёміцца (http://www.belpohod.info/.../13-1-0-637 и http://www.belpohod.info/.../13-1-0-629). Збор разнастайнага краязнаўчага і геаграфічнага матэрыялу, які мае адкрыта горную тэматыку, быў неабходны для падрыхтоўкі да выдання кнігі «Горныя вяршыні Гродзенскай і Мінскай абласцей». Іншыя кнігі гэтай серыі прадстаўлены на Фота 1.

З гэтай мэтай быў пройдзены наступны пешаходны маршрут падарожжа: горад Ашмяны − вёска Будзёнаўка − геадэзічны пункт 225.1 м − рака Ашмянка − геадэзічны пункт 218.5 м − урочышча Казімірава − рака Ашмянка − вёска Харанжышкi − вёска Аляксандраўка − вёска Даўкшышкi − рака Ашмянка − вёска Цімуты − геадэзічны пункт 214.8 м (на мясцовасці не захаваўся) − вёска Лысая Гара − вёска Карвелiшкi − геадэзічны пункт 252.5 м − вёска Слоцiшкi − вёска Сайлюкi − вёска Анцулi − вёска Масi − вёска Грыгі-Гаравыя − вёска Грыгі-Долавыя − геадэзічны пункт 229.5 м − вёска Рудзішкі − вёска Пагулянкі − вёска Гольгiнiшкi − вёска Васеўцы − рака Альшанка − пасёлак Мураваная Ашмянка − вёска Талминова − хутар Укропiшкi − ручай Загорнікі − рака Вайгета − вёска Будзёнаўка − горад Ашмяны. Было пройдзена каля 35-40 км за 2 дні (Схемы 1 і 2).

Фота 1 − Кнігі, прысвечаныя вывучэнню беларускіх ландшафтаў

Схемы 1 і 2 – Маршрут падарожжа

Фота 2 − Васкрасенская царква ў горадзе Ашмяны, 1873-1883 гг. (https://orda.of.by/.add/gallery.php?oshmyany/church)

Фота 3 − Касцёл святога Міхаіла Архангела, 1900-1910 гг. (https://orda.of.by/.add/gallery.php?oshmyany/kostel)

Фота 4 − Вёска Будзёнаўка

Фота 5 − Геадэзічны пункт 225.1 м (54^о 25,807' N, 25^o 54,611' E)

  
Фота 6 i 7 − Рака Ашмянка

Фота 8 − Геадэзічны пункт 218.5 м. Унізе здымка бачны выкапаныя з зямлі пілоны (54^о 28,904' N, 25^o 51,952' E)

Фота 9 − Занесеная снегам вёска Харанжышкi

Фота 10 – Вёска Даўкшышкi

Вёска Лысая Гара знаходзіцца ў Ашмянскім раёне, на тэрыторыі Мур. Ашмянскага сельсавета. Тапонімаўтваральнай вяршыняй гэтага населенага пункта, здаецца, з'яўляецца гара вышынёй 208.0 м, размешчаная на полі, у 0.1 км на ўсход ад яго ўсходняй ваколіцы. Усходні схіл гары даволі круты, астатнія схілы – спадзістыя. Геадэзічная адзнака вышыні адсутнічае (Фота 11–13). Каардынаты вяршыні: 54^о 25,610' N, 25^o 46,324' E.

  
Фота 11–13 – Вёска Лысая Гара i гара вышынёй 208.0 м, размешчаная на ворным полі

Фота 14 – Геадэзічны пункт 252.5 м (54^о 25,923' N, 25^o 43,619' E)

  
Фота 15–17 – Вёска Слоцiшкi i памежная паласа, якая пачынаецца за ёй.

Вось тут і пачалося самае цікавае! Пропуск у памежную паласу і пашпарты ў нас былі. Па тэлефоне на пагранзаставу мы патэлефанавалі і паведамілі пра сваё наведванне памежнай паласы і мэты візіту. Але пільныя мясцовыя жыхары ўсё роўна паведамілі, куды трэба, пра двух падазроных падарожнікаў. У далейшым гэты факт саслужыў нам вельмі карысную службу. У нядзелю, ужо на падыходзе да горада Ашмяны, калі грамадскі транспарт ужо не хадзіў, інспектар пагранкамітэта праверыў нашыя дакументы і ласкава падвёз да ашмянскага аўтавакзала. Гэта ім было зроблена вельмі своечасова, так як у выпадку руху пешшу, мы маглі б спазніцца на аўтобус, які ідзе ў Менск!

Фота 18 – Вёска Сайлюкi, цалкам размешчаная ў памежнай паласе

Фота 19 – Вёска Масi

Вёска Грыгі-Гаравыя знаходзіцца ў Ашмянскім раёне, на тэрыторыі Мураваная Ашмянскага сельсавета. Тапонімаўтваральнай вяршыняй гэтага населенага пункта, відавочна, з'яўляецца гара вышынёй 215.4 м, размешчаная на ворным полі ў 0.1 км на ўсход ад яго ўсходняй ваколіцы. Вёска Грыгі-Гаравыя і вяршыня 215.4 м размешчаны ў памежнай паласе і доступ да гэтых аб'ектаў абмежаваны (Фота 20 i 21). Схілы вяршыні 215.4 м спадзістыя. Геадэзічная адзнака вышыні адсутнічае. Каардынаты вяршыні: 54^о 26,870' N, 25^o 38,205' E.

 
Фота 20 i 21 – Вёска Грыгі-Гаравыя i гара вышынёй 215.4 м, размешчаная на ворным полі

Фота 22 – Вёска Грыгі-Долавыя. На дарожным паказальніку прыведзена агульная назва, без дэталізацыі: Грыгі

Фота 23 – Геадэзічны пункт 229.5 м (54^о 27,281' N, 25^o 38,772' E)

Фота 24 – Вёска Васеўцы

Фота 25 – Пасёлак Мураваная Ашмянка

 
Фота 26 i 27 – Ручай Загорнікі

З геадэзічнага пункта гледжання - паход па Ашмянскай вобласці ў цэлым атрымаўся! Дадзены маршрут на лыжах прайсці было б цяжка з-за заваленага бураломам перасячэння рэльефу і багацця грунтавых і асфальтавых дарог. Наш начлег быў арганізаваны ў лясным масіве побач з геадэзічным пунктам 252.5 м. Падарожжа да вёскі Грыгі-Гаравыя і да вёскі Гальгiнiшкi праходзіў без заплечнікаў, прадбачліва пакінутых у лесе.

Аўтар справаздачы – сябра беларускага геаграфічнага таварыства і беларускай асацыяцыі журналістаў Яўген Дзікусар